Metody leczenia niepłodności

Niepłodność to bardzo poważny problem społeczny, który według różnych wyliczeń może dotyczyć nawet półtora miliona par w Polsce. W odróżnieniu od bezpłodności jednego z partnerów, z niepłodnością można sobie jednak poradzić, korzystając z pomocy jednej z działających w naszym kraju klinik zajmujących się diagnostyką oraz leczeniem tego problemu. W naszym artykule opisujemy 3 najczęściej stosowane metody leczenia niepłodności, czyli leczenie hormonalne, inseminację domaciczną oraz in vitro.

Wybór konkretnej metody leczenia niepłodności zależy oczywiście od diagnozy postawionej przez lekarza.

Według zaleceń WHO, o niepłodności można mówić wówczas, gdy po rocznym staraniu się o dziecko nadal nie udaje się osiągnąć sukcesu. Po tym czasie najlepiej jest się zgłosić do specjalisty, który przeprowadzi szczegółowe badania diagnostyczne oraz dobierze najwłaściwszą w danym przypadku metodę leczenia – tłumaczy nasz rozmówca z Kliniki Leczenia Niepłodności Angelius Provita w Katowicach.

Leczenie niepłodności metodą hormonalną

Leczenie hormonalne stosuje się wówczas, gdy badania diagnostyczne wykazują zaburzenia owulacji. Stąd też inna nazwa tej metody leczenia, czyli stymulacja owulacji. Hormony są wprowadzane do leczenia także wówczas, gdy u jednego z partnerów stwierdzono niedobór lub nadmiar jakichś hormonów. Bezpośrednimi przyczynami tego typu problemów mogą być m.in. wady genetyczne, złe funkcjonowanie nadnerczy czy niedomaganie układu hormonalnego skutkujące np. cyklami bez owulacji. Leczenie hormonalne trwa kilka miesięcy i polega na podawaniu w formie tabletek lub zastrzyków odpowiednich leków, które mają wyregulować pracę jajników, nadnerczy, podwzgórza lub przysadki mózgowej i zapobiec powstawaniu objawów, które uniemożliwiają parze zajście w ciążę. W trakcie trwania leczenia co kilka dni kobiecie pobierana jest krew, aby ustalić poziom hormonów płciowych oraz USG jajników, w celu kontrolowania dojrzewania pęcherzyków Graafa. Skuteczność leczenia hormonalnego oceniana jest bardzo wysoko. Trzeba jednak wiedzieć, że o ile sztuczne wywołanie owulacji udaje się wykonać nawet u 95 proc. pacjentek, o tyle nie zawsze skutkuje to także zajściem w ciążę. Częstym efektem stymulacji owulacji może być także ciąża mnoga.

Leczenie niepłodności poprzez inseminację domaciczną

Drugą bardzo często stosowaną metodą leczenia niepłodności i wspomagania rozrodu jest inseminacja domaciczna. Metoda ta jest stosowana już od wielu lat. Składa się z dwóch etapów. Na początku pacjent musi oddać nasienie, z którego w laboratorium selekcjonuje się plemniki o największej ruchliwości. Następnie oddane wcześniej nasienie po odpowiednim przygotowaniu laboratoryjnym  jest wstrzykiwane bezpośrednio do jamy macicy, dzięki czemu pomija się, uniemożliwiające dotarcie plemników podczas stosunku, śluz szyjkowy . Wskazania do wykonania próby zapłodnienia poprzez inseminację mogą być bardzo różne. Najczęściej takie próby wykonywane są w przypadku nieznacznie odbiegających od normy parametrów nasienia, czyli zbyt małej ilości lub ruchliwości plemników. Inseminacje wykonywane się także w przypadku zaburzeń ejakulacji oraz przy rozroście błony śluzowej macicy poza jej jamą (czyli w endometriozie I i II stopnia. Próby inseminacji domacicznej mogą być także wykonywane w przypadku niewyjaśnionych do końca przyczyn niepłodności. Skuteczność inseminacji domacicznej jest stosunkowo mała. Ocenia się, że wynosi maksymalnie 20%. Próby można jednak oczywiście powtarzać. Zazwyczaj podejmuje się od 3 do 5 prób inseminacji.

Sztuczne zapłodnienie – In vitro

In vitro stosowane jest w sytuacjach, gdy inne metody nie dawały oczekiwanych rezultatów. Najczęściej, jeżeli kobieta nie ma jajowodów, nie może wytwarzać dojrzałych jajeczek czy w sytuacjach znacznej endometriozy. Sztuczne zapłodnienie może być także stosowane w przypadkach małej ruchowości plemników partnera lub kiedy plemniki nie mogą się wydostać z jąder z powodu niedrożności nasieniowodów. In vitro stosuje się także w przypadkach, kiedy nie wiemy, jaka jest przyczyna niepłodności. Metoda składa się z kilku etapów. Na początku przeprowadza się hormonalnie sterowany proces owulacji. Następnie pobiera się komórki jajowe, które w warunkach laboratoryjnych łączy się z plemnikami, czyli męskimi komórkami rozrodczymi. W momencie, w którym zapłodniona komórka zaczyna się dzielić, zarodek przenosi się do ciała kobiety, gdzie zagnieżdża się w macicy. Jeżeli uda się doprowadzić do powstania ciąży, dalej przebiega ona już w sposób naturalny. Skuteczność in vitro jest stosunkowo duża. Ocenia się, że po pierwszej próbie w ciąże zachodzi nawet 35 proc. kobiet. Próby można oczywiście powtarzać.