Rodzaje testamentów

Zazwyczaj odczuwamy chęć zapisania lub wyrażenia naszej ostatniej woli w późnym wieku, gdy na świecie pojawiają się wnuki. Warto jednak wcześniej zorientować się, jakie rodzaje testamentów możemy spisać u notariusza po to, aby zawczasu mądrze rozdysponować naszym majątkiem. W szczególnych okolicznościach bowiem nawet ustne wyrażenie woli będzie wiążące. Przekonajmy się zatem, jakie warunki trzeba spełnić, aby testament był ważny.

Istnieją dwa rodzaje testamentów: zwykłe oraz szczególne. Zwykły może sporządzić każdy, kto posiada zdolność do czynności prawnych, a jego ważność nie jest ograniczona w czasie. Testament szczególny natomiast charakteryzuje się ograniczoną ważnością, a także wyjątkowymi okolicznościami, które uprawniają do jego sporządzenia. Przyjrzyjmy się poszczególnym rodzajom testamentów, jakie możemy wyróżnić w tych dwóch grupach.

Testamenty zwykłe

Wśród testamentów zwykłych wyróżniamy własnoręczny, notarialny oraz allograficzny. Najmniej formalności wiąże się ze sporządzeniem tego pierwszego. Nie wymaga on świadków i możemy spisać go na zwykłym papierze, pamiętając przede wszystkim o zaznaczeniu daty sporządzenia testamentu oraz wskazaniu spadkobiercy. Równie ważny jest nasz podpis, bez niego bowiem testament będzie nieważny. Możemy go trzymać w domu lub oddać na przechowanie notariuszowi, który odnotuje ten fakt w Notarialnym Rejestrze Testamentów. Dzięki temu po naszej śmierci bliscy mogą się dowiedzieć, czy sporządziliśmy testament. Testament notarialny z kolei jest najbardziej rozpowszechnionym rodzajem testamentu, gdyż najtrudniejsze jest jego ewentualne podważenie. Sporządzany w obecności notariusza i mający formę aktu notarialnego, gwarantuje pewność, że nasza wola zostanie spełniona. Do jego ważności potrzebne są dwa podpisy: nasz oraz notariusza, a także nasza zgodna, na odczytaną przez notariusza treść, uprzednio przez nas podyktowaną. Sporządzimy go na przykład w kancelarii notariusza Łukasza Chwiałkowskiego, gdzie zostaniemy otoczeni profesjonalną, fachową opieką. Testament allograficzny, stosunkowo najrzadziej sporządzany, polega na oświadczeniu woli przed urzędnikiem państwowym (może być to wójt, starosta, marszałek powiatu, burmistrz)  oraz w obecności dwóch świadków. Oświadczenie to spisuje się w protokole, będącym dokumentem urzędowym, z odpowiednią datą. Następnie jest ono odczytywane. Na końcu swoje podpisy składają wszyscy obecni, czyli spadkodawca, osoba urzędowa oraz świadkowie.

Testamenty szczególne

Wśród testamentów szczególnych, obok podróżnego oraz wojskowego, na uwagę zasługuje testament ustny. Aby był ważny, potrzebne jest co najmniej troje świadków, a także zaistnienie obawy rychłej śmierci spadkodawcy, powstałe w skutek, na przykład poważnego wypadku, ciężkiej choroby lub bardzo podeszłego wieku. Można go również sporządzić, kiedy okoliczności, takie jak na przykład powódź bądź epidemia, wykluczają lub poważnie utrudniają jego spisanie. Testament ustny ustanawia się poprzez spisanie przez jednego ze świadków oświadczenia spadkodawcy, a następnie podpisania go przez spadkodawcę i resztę świadków. Jeśli w ciągu sześciu miesięcy od otwarcia spadku wszyscy świadkowie złożą przed sądem zgodnie zeznania, co do oświadczenia spadkodawcy, wówczas również taki testament jest ważny. Na koniec warto wspomnieć o testamencie podróżnym, sporządzanym w trakcie podróży polskim statkiem lub samolotem, który dyktuje dowódcy statku spadkodawca w obecności dwóch świadków, oraz wojskowym. Ten ostatni dotyczy wojskowych, przebywających na misjach zagranicznych, w czasie mobilizacji, przebywania w niewoli lub w przypadku wojny.