Jak uzyskać odszkodowanie za słupy energetyczne na działce?

Właściciele nieruchomości, na których znajduje się słup energetyczny, w określonych sytuacjach mają prawo żądania odszkodowania. Co ważne, mogą również wnioskować o ustanowienie służebności przesyłu. W zależności od oczekiwań stron, może ona zostać zawarta w formie polubownej, w postaci aktu notarialnego lub na drodze postępowania sądowego. Czym jest dokładnie służebność przesyłu i jak uzyskać świadczenie?

Służebność przesyłu – czym jest?

Służebność przesyłu to ograniczone prawo rzeczowe, które daje przedsiębiorstwu przesyłowemu możliwość korzystania z urządzeń energetycznych znajdujących się na gruncie osób trzecich. Ta forma umowy została wprowadzona do polskiego prawa w 2008 roku, a zasady jej ustalania reguluje Kodeks cywilny. Służebność przesyłu może być ustanowiona w wyniku:

• umowy podpisanej w formie aktu notarialnego,
• orzeczenia sądowego,
• zasiedzenia.

Właściciele nieruchomości, na których znajdują się urządzenia energetyczne, w tym słupy, powinni skorzystać z usług prawniczych kancelarii specjalizującej się w służebności przesyłu. W pierwszej kolejności warto wnioskować o polubowne jej ustanowienie, a dopiero w przypadku trudności w dojściu do porozumienia satysfakcjonującego obydwie strony skierować sprawę na drogę sądową.

Z uwagi na obowiązujące przepisy prawne wiele firm decydujących się na rozpoczęcie inwestycji dopełnia omawianych formalności już na etapie jej planowania. Konieczne jest wówczas spisanie umowy przed notariuszem, w której będą opisane warunki korzystania z nieruchomości oraz określone wynagrodzenie. To ostatnie określane jest przez rzeczoznawcę – kwota jest uzależniona od wartości rynkowej nieruchomości, stopnia ograniczenia jej użytkowania, ale też wyłączenia możliwości jej późniejszego zagospodarowania. Brane jest również pod uwagę, czy posadowiony słup energetyczny obniżył wartość działki.

Jak wygląda sytuacja z odszkodowaniem?

Właściciel nieruchomości, na której znajduje się słup energetyczny, może żądać od przedsiębiorstwa przesyłowego odszkodowania. Ekspert z Kancelarii Radcy Prawnego Błażeja Winklera w Poznaniu wyjaśnia, że muszą być jednak spełnione poniższe warunki:

• w księdze wieczystej nie może znajdować się wpis o służebności przesyłu,
• dla właściciela słupa nie może zostać wydana decyzja administracyjna, umożliwiająca mu zajęcie nieruchomości,
• właściciel nieruchomości nie wyraził zgody na posadowienie linii energetycznej, przy czym od 1985 roku wydanie takie zgody jest obowiązkowe.

Wspomnianego odszkodowania można dochodzić za okres maksymalnie ostatnich 10 lat. Należy przypomnieć, że dotyczy ono tylko gruntu wyłączonego z użytkowania, a nie całej działki.