Warzenie piwa w domu. Porady i wskazówki

Na fali zainteresowania piwami rzemieślniczymi coraz więcej osób próbuje warzenia ulubionego napoju we własnym zakresie. Wymaga to co prawda specjalistycznego sprzętu i sporej dozy cierpliwości, ale nie jest aż tak skomplikowane, jak mogłoby się na pierwszy rzut oka zdawać – za to dostarcza mnóstwo frajdy i satysfakcji. Co należy więc wiedzieć, chcąc zrobić w domu „browar”?

Po pierwsze, trzeba skompletować zestaw niezbędnych produktów i akcesoriów. Dokupowanie ich w trakcie produkcji domowego piwa, bo nagle okazuje się, że o czymś zapomnieliśmy, może skutkować koniecznością rozpoczynania całego procesu od nowa. Warto zatem na początku zgromadzić sprzęt, odhaczając kolejne pozycje na przykład z poniższej listy:

• garnek o pojemności 20-30 l, z pokrywką
• 2 fermentory (duże pojemniki), jeden z kranikiem, a drugi bez (za to oba z pokrywką)
• filtrator
• kuchenny termometr
• cukromierz
• łyżka do mieszania
• kapsle, butelki
• kapslownica
• słód
• chmiel
• drożdże piwowarskie
• ekstrakt słodowy w postaci gęstego syropu (można go ewentualnie zastąpić glukozą).

Wszystkie te rzeczy znajdziemy chociażby w sklepie internetowym Esencje Smaku, podobnie jak doskonałe na prezent dla miłośników piwa gotowe zestawy umożliwiające rozpoczęcie przygody z piwowarstwem. Zawierają one dokładne instrukcje dotyczące m.in. kolejności wykonywanych działań czy odpowiednich proporcji poszczególnych składników.

Zacieranie

Z reguły jednak zaczyna się od zacierania słodu, tak by zawarta w nim skrobia przekształciła się w cukier – niezbędny w procesie fermentacji. Jeśli nie mamy śrutownika, w którym rozdrobnimy słód, warto nabyć ten ostatni już w formie ześrutowanej. Dodajemy go do podgrzanej wody (1 kg na 3 litry), mieszamy i utrzymujemy we właściwej dla konkretnego przepisu temperaturze przez mniej więcej godzinę. Po tym czasie możemy zakroplić niewielką próbkę zacieru płynem Lugola. Jeśli nie spowoduje to zmiany barwy, proces zacierania możemy uznać za zakończony!

Filtrowanie i warzenie

Kolejny etap to oddzielenie resztek ziaren od roztworu, który w tym celu należy wlać do fermentora z kranikiem. Wspomniane resztki powinny opaść na dno. Tak uzyskaną brzeczkę gotujemy przez godzinę, dodając do niej chmiel, a następnie całość szybko schładzając do temperatury 20 st. C. Domowe piwo jest o wiele bardziej wrażliwe na wszelkie zanieczyszczenia, dlatego musimy bardzo na nie uważać – szczególnie zaś na tym właśnie etapie!

Fermentacja

Schłodzona brzeczka następnie znów trafia do fermentora, tym razem w celu oddzielenia resztek chmielu. Ważne, by przelać ją przy użyciu rurki tylko z góry garnka, pozostawiając na jego dnie nawet 2 litry najbardziej mętnego płynu. Na powierzchni rozsypujemy drożdże piwowarskie i NIE MIESZAMY. Po kilku, ewentualnie kilkunastu godzinach rozpocznie się tzw. fermentacja burzliwa, z charakterystycznym dla niej pienieniem. Trwa ona kilka dni, a moment jej zakończenia wyznacza się cukromierzem. Potem nadchodzi czas na fermentację cichą, która zachodzi w innym, szczelnie zamkniętym już naczyniu przez kolejnych 15-18 dni.

Leżakowanie

Po tym czasie piwo powinno być już dosyć klarowne. Przelewamy je do sterylnego fermentora z kranikiem i poprzez dodanie substancji słodzącej (np. glukozy albo ekstraktu słodowego) umożliwiamy rozpoczęcie procesu refermentacji. Ma ona miejsce już w zakapslowanych butelkach, które leżakują w ciemności i chłodzie jeszcze przez co najmniej 3-4 tygodnie, kiedy to piwo nabiera jeszcze więcej klarowności i gazu.

Dla bardzo początkujących

Jeśli mamy pewne obawy, czy poradzimy sobie ze wszystkimi opisanymi wyżej etapami produkcji domowego piwa, ale bardzo chcielibyśmy do tej produkcji mimo wszystko przystąpić, zaopatrzymy się w tzw. brew-kit. Jest to zestaw półproduktów (np. gotowa brzeczka z chmielem), dzięki którym zdecydowanie łatwiej będzie „załapać, o co chodzi”, i poczuć się w roli piwowara na tyle pewnie, by z czasem rozpocząć bardziej śmiałe eksperymenty.