Sekrety staropolskiej kuchni

Polska może pochwalić się wspaniałą historią nie tylko polityczną, militarną i kulturalną, ale również kulinarną. Na przestrzeni wieków powstało wiele tomów, opisujących zarówno staropolską tradycję biesiadowania, jak i bogactwo jadłospisu. I mimo wszechobecnej kuchni zachodniej i azjatyckiej, rodzime dania wciąż cieszą się bardzo dużą popularnością.

Zupy w kuchni staropolskiej

W wielu polskich domach obiad składa się z dwóch dań: zupy oraz dania głównego. Warto wiedzieć, że nie zawsze tak było – przed XVIII wiekiem zupy traktowane były raczej dania śniadaniowe. Dopiero później zaczęto traktować je jako pełnoprawne danie. Mimo to od dawna znane są takie zupy jak barszcz, żur, polewki, rosół.

Mięso jako podstawa posiłku

Polska kuchnia od zawsze była kojarzona głównie z mięsami – im tłustsze mięso, tym lepsze. Do dziś najbardziej pożądaną forma podania mięsa są pieczenie, dawniej nazywane również „pieczystym”. Wśród dań mięsnych znajdowały się również wędzonki, bigosy i bigosiki (przyrządzane jak bigos, jednak zamiast kapusty dodawano winne owoce), suropieki czyli inaczej zrazy, potrawki. Na stołach pojawiało się mięso bardzo różnorodnych zwierząt – od drobiu, przez wieprzowinę i wołowinę, kończąc na dziczyźnie. Aby uzyskać pełniejszy smak bardzo obficie dodawano do nich różnego rodzaju przyprawy, takie jak kminek, majeranek, tymianek, estragon, a także miód, powidła, owoce i soki owocowe. Mięso było również często nadziewane, np. kaszą, podrobami lub owocami i warzywami.

Kasze

Kasza gryczana, jęczmienna, żytnia czy jaglana były bardzo powszechnie stosowane w kuchni staropolskiej – do dziś często podaje się ją w zastępstwie gotowanych ziemniaków, ryżu lub makaronu. Kasze wykorzystywane były również w charakterze nadzienia, łączono je z mięsem, warzywami, owocami, masłem lub olejem. Przykładowe dania z kasz to gryczanki, prażucha, kulebiak lub mamałyga.

Warzywa

Nieodłączną częścią każdego posiłku były warzywa. Przygotowano je na różne sposoby: gotowano, duszono, pieczono lub smażono, niektóre z nich podawane były na zimno w postaci sałatek. Podobnie jak w przypadku mięs, warzywa również obficie przyprawiano, używając w tym celu kminku, melisy, tymianki, anyżku.

Alkohole

Mimo, że polska tradycja picia kojarzona jest głównie z wódką, to trunek ten zyskał na popularności dopiero około XVIII – wcześniej najpowszechniejszym trunkiem, spożywanym w bardzo dużych ilość podczas biesiad była piwo oraz miód pitny. W XIV wieku na terenach Polski powszechne stało się wino, choć ze względu na swą cenę nie było tak powszechnie dostępne jak piwo. Mimo upływu lat tradycyjna kuchnia staropolska cieszy się wciąż bardzo dużą popularnością. W każdym dużym mieście znajdziemy lokale gastronomiczne, takie jak restauracja Krys-Stan, specjalizujące się w staropolskich specjałach.