Rodzaje szalunków

Trudno wyobrazić sobie przyszłą formę betonowej konstrukcji bez szalunków. Pełnią one niezwykle ważną rolę w procesie ich stawiania. Dlatego też są obecne niemal zawsze tam, gdzie materiałem budowalnym konstrukcji jest beton lub kompozyt żelbetonowy. O tym, czym dokładnie są szalunki oraz jakie ich rodzaje możemy wyróżnić, przeczytasz w naszym artykule.

Szalunek – definicja

Szalunek to tymczasowa konstrukcja, która pełni rolę formy do nadawania kształtu mieszance betonowej. Szalunki buduje się zazwyczaj z drewna lub płyt takich jak sklejka wodoodporna czy drewniana wiórowa. Zdarzają się również szalunki metalowe. Szalowanie, inaczej nazywane deskowaniem, stosowane jest najczęściej przy konstrukcjach betonowych lub żelbetonowych. Metodę tę wykorzystuje się ponadto do produkcji prefabrykatów, wówczas jednak szalunki przybierają formę stałą i produkowane są ze stali bądź aluminium.

Rodzaje szalunków

W zależności od sposobu, w jaki szalunki są wykorzystywane na placach budowy, dzielimy je na trzy podstawowe rodzaje, mianowicie szalunek ścienny, szalunek stropowy oraz szalunek do wykopów. Szalunki ścienne to konstrukcje stosowane przy procesie zabezpieczania otworów w ścianach. Najczęściej w przypadku nadproży, występujących w otworach na drzwi i okna. Stosuje się je również jako wsporniki przy pracach nad ozdobnymi elementami elewacji. Ze względu na ciężar konstrukcji szalunków oraz zadania, jakie mają do spełnienia, szalunki ścienne dzielimy na lekkogabarytowe, średniogabarytowe oraz wielkogabarytowe. Szalunki lekkogabarytowe nie wymagają zastosowania podnośników czy dźwigów, mogą być montowane bezpośrednio przez pracowników budowlanych. W przypadku szalunków średniogabarytowych i wielkogabarytowych wsparcie urządzeń i maszyn jest już konieczne. Szalunki stropowe zaś wykorzystywane są do podtrzymywania konstrukcji stropu. Jak tłumaczy nasz rozmówca, specjalista z firmy, będącej przedstawicielem największego producenta szalunków i rusztowań w Polsce, Altrad Pomorze w Szczecinie:

Szalunki stropowe to konstrukcje, które polegają na równomiernym rozmieszczeniu podpór zwanych stemplami i ułożeniu na nich szalunków zwanych dźwigarami. Dźwigary zazwyczaj wykonywane są z drewna lub płyt OSB. Możliwe jest również skorzystanie z gotowego rozwiązania, jakim jest stolik szalunkowy, montowany na przygotowane wcześniej podpory przy użyciu dźwigu. Jest to najlepszy sposób szalowania w przypadku stropów wielkopowierzchniowych. Szalunek stropowy jest konieczny do tego, aby zalać strop betonem i nadać mu formę. Z racji swej roli, musi on być szczelny precyzyjnie wykonany.

Szalunki do wykopów, jak sama nazwa wskazuje, służą do zabezpieczania wykopów w trakcie prac gruntowych. Dzięki nim ziemia nie zasypuje otworu i nie zakłóca prac. Szalunki do mniejszych wykopów, takich jak do małych i średnich instalacji kanalizacyjnych, należą do typu lekkiego, są bardzo łatwe w użyciu i mają szerokie zastosowanie. Szalunki do wykopów typu średniego zaś stosowane są przy większych obciążeniach w budownictwie mieszkaniowym. Wyróżniamy jeszcze trzeci i ostatni typ szalunków, którym jest typ ciężki. Szalunki tego rodzaju wykonywane są z grubej stalowej blachy, dzięki czemu gwarantują one wysoką wytrzymałość i odporność.