Rodzaje ksiąg rachunkowych

Pod pojęciem ksiąg rachunkowych znajdują się wszelkie księgi, które prowadzone są na podstawie dowodów księgowych, obejmujących zapisy zdarzeń z uwzględnieniem nie tylko porządku chronologicznego, lecz także systematycznego. Warto zaznaczyć, że to na nich opiera się księgowość przedsiębiorstwa lub firmy, przez co pełnią bardzo ważną funkcję. Przekonaj się, jakie księgi rachunkowe są możliwe do dyspozycji przedsiębiorstwa, a także, w jaki sposób powinny być prowadzone.

Dziennik miejscem zapisu zdarzeń gospodarczych

Dziennik to jeden z popularniejszych rodzajów ksiąg księgowych, który służy głównie do zapisu zdarzeń o charakterze gospodarczym. Musi być prowadzony zgodne z porządkiem chronologicznym. Z tego względu cechuje go umieszczanie zapisów numerowanych kolejno, których ostateczna suma podliczana jest na bieżąco.

Zgodność sumy zawartych w nim zapisów z zestawieniami obrotów i sald kont syntetycznych jest potwierdzeniem poprawności, a także kompletności ujęcia wszelkich operacji gospodarczych. Co więcej, system informatyczny umożliwia prowadzenie jednego dziennika o większej objętości, co niemożliwe jest w przypadku tradycyjnej jego formy. Wymaga przynajmniej kilku dzienników, a więc zobowiązuje do comiesięcznych zestawień.

Księga główna i księgi pomocnicze

Konta księgi głównej, znane także pod pojęciem kont syntetycznych, funkcjonują zgodnie z zasadą podwójnego zapisu. Oznacza to, że wszystkie informacje znajdujące się w dzienniku, muszą zostać następnie zapisane także w księgach głównych. One także muszą być prowadzone w porządku chronologicznym.

Z kolei księgi pomocnicze mają wspierać prowadzenie ksiąg głównych. Znajdują się w nich bardziej uszczegółowione i doprecyzowane informacje. Stosowane są przede wszystkim w celu ujęcia transakcji zakupu i sprzedaży do celów podatkowych, a także zapewnienia ujęcia wynagrodzeń i wszelkich świadczeń pracowniczych, zwłaszcza do celów ubezpieczeniowych i podatkowych.

Jak podkreśla ekspert reprezentujący licencjonowane biuro podatkowe Casus:

Księgi pomocnicze stosowane do celów ujęcia wynagrodzeń, świadczeń pracowniczych oraz transakcji zakupu i sprzedaży szczególne znaczenie mają w przypadku podatków od towarów oraz usług, a także podatku dochodowego.

Znaczenie zestawień oraz wykazu składników aktywów i pasywów

Zestawienia tworzone są dla wszelkich firm oraz przedsiębiorstw na podstawie ksiąg głównych. Ich sporządzenie ma miejsce pod koniec każdego okresu sprawozdawczego. Zawierają zestawienia obrotów oraz sald, w których pojawiają się zarówno nazwy kont, salda kont, suma sald na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych, jak i obroty wykazane za okres sprawozdawczy.

Warto zwrócić uwagę, że księgi rachunkowe, a konkretniej ich zamknięcie, powinno być także czasem sporządzania zestawienia sald wszystkich ksiąg pomocniczych. Ciekawym przypadkiem jest natomiast wykaz składników aktywów i pasywów, znany jako inwentarz.

Prowadzić mogą go jedynie osoby, które wcześniej nie stosowały się do zasad określanych przez ustawę dotyczącą prowadzenia ksiąg rachunkowych. W pozostałych przypadkach jest zbędny, ponieważ jego rolę odgrywają zestawienia oraz konta ksiąg głównych.

Nie należy zapominać, że otwarcie ksiąg rachunkowych ma miejsce w dniu złożenia działalności lub na początku każdego roku obrotowego. Ich zamknięcie to dzień kończący rok obrotowy lub data zakończenia działalności.