Programowanie z dzieckiem. Kiedy zacząć i jak zachęcić do niego najmłodszych?

Choć na co dzień nie zdajemy sobie z tego sprawy, algorytmy rządzą naszym życiem. Nasze otoczenie pełne jest schematów, które każdego dnia krok po kroku realizujemy oraz kodów, które bez dłuższego zastanowienia rozszyfrowujemy.

Zastanawiasz się nad konkretnymi przykładami? Litery alfabetu to nic innego jak kody językowe, cyfry – kody liczbowe, zaś nuty – kody dźwiękowe. Oczywistym przykładem kodowania w życiu codziennym są np. znaki drogowe lub ogólnodostępne instrukcje postępowania. Już od najmłodszych lat uczymy się rozpoznawać i wykorzystywać je wszystkie. I właśnie owe interakcje to początki programowania. 

Programowanie, co to takiego?

Słysząc słowo ‘programowanie’, większość z nas wyobraża sobie długie algorytmy, których pochodzenie jest dla przeciętnego człowieka czymś zupełnie abstrakcyjnym. Tymczasem programowanie i jego podstawy to nic innego jak proste zagadnienia oparte na ciągach przyczynowo-skutkowych rozpatrywane przez nasz umysł każdego dnia.

Programowanie jest twórczym działaniem, w które może zaangażować się każdy i nie chodzi tu tylko o spisywanie skomplikowanych algorytmów, przetwarzanie danych, ale np. o tworzenie gier, komponowanie utworów muzycznych, projektowanie stron internetowych czy po prostu o bawienie się kodem.

Kiedy zacząć programować z dzieckiem?

Pierwsze narzędzia, aplikacje oraz gry uczące podstaw programowania mogą zainteresować – bardziej świadomie – dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Języki programowania typu Scratch pozwalają na rozwój w tym kierunku dzieciom, które potrafią już czytać i pisać. Choć brak umiejętności czytania i pisania także nie przekreśla możliwości osiągania postępów dziecka w tym zakresie. Taki wstęp do „dorosłego” programowania może zachęcić dziecko do dalszej nauki. 

Istnieje również alternatywa dla nieco młodszych fanów technologii. Dzieci ciągnie do nowości w świecie techniki. Nim jednak wręczymy naszej pociesze do ręki tablet czy klawiaturę komputera, warto poznać możliwości różnego rodzaju gier i zabaw niekoniecznie komputerowych, a wspierających logiczne myślenie, które tak istotne jest w procesie kodowania. Kostka Rubika, szachy, sudoku, różnego rodzaju gry planszowe dla całej rodziny, a z czasem pomoce nieco bardziej zaawansowane jak LEGO® Education Coding Express dla przedszkolaków, czy LEGO® Education WeDo 2.0, LEGO® MINDSTORMS® Education EV3, bądź LEGO® SPIKE™ Prime dla nieco starszych dzieci.

Pamiętać należy jednak o tym, iż w przypadku pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym równie ważne, co wypracowanie umiejętności związanych z programowaniem, jest czas spędzony z opiekunem, pokazanie dziecku chociaż części możliwości, jakie daje konkretna aktywność.

Jak zachęcić dziecko do programowania?

Przygodę z kodowaniem i odszyfrowywanie kodów warto rozpocząć jak najwcześniej. Im młodsze dziecko, tym swobodniej zachęcić je do wspólnej zabawy. Jest to tym łatwiejsze, że to właśnie zabawa jest podstawową formą aktywności i jednocześnie głównym nośnikiem wiedzy przekazywanej najmłodszym. Programowanie to świetna zabawa i tak waszą wspólną przygodę z kodami traktujcie.

Istotne jest również to, by aktywność związaną z programowaniem podejmować razem z dzieckiem. Dzieci lubią czas, kiedy okazuje się im zainteresowanie, spraw więc by czas spędzany razem był czasem wartościowym zarówno dla Ciebie, jak i dla Twojej pociechy, a z pewnością programowanie stanie się waszą wspólną pasją. 

Pisząc o jakiejkolwiek aktywności dziecięcej, nie można zapomnieć o motywacji dziecka. Pamiętaj więc o docenianiu postępów swojej pociechy, zauważ i pochwal osiąganie kolejnych etapów wtajemniczenia.

Dlaczego warto programować z dzieckiem?

„Nauka pisania programów to gimnastyka dla mózgu. Pozwala wypracować umiejętność efektywnego myślenia o rzeczach niezwiązanych z informatyką” – Bill Gates 

Programowanie dla dzieci – i nie tylko – to doskonała gimnastyka dla naszego mózgu: uczy logicznego i przestrzennego myślenia, rozwija twórcze podejście do realizacji pomysłów, wpływa na polepszenie koncentracji, a także rozwija umiejętność konsekwentnego działania. Programowanie pobudza również wyobraźnię i myślenie abstrakcyjne, uczy także radzić sobie z problemami oraz poszukiwać dróg ich rozwiązania. To wszystko, o czym mowa wyżej wpływa na rozwój kompetencji kluczowych, czyli stosowanie posiadanej wiedzy przy wykorzystaniu umiejętności i zdolności. Kompetencje kluczowe są o tyle istotne, iż każdy z nas potrzebuje ich do zatrudnienia, samorealizacji, rozwoju osobistego, integracji społecznej, a także bycia aktywnym obywatelem.

Zabawa w programowanie z dzieckiem od jego najmłodszych lat to dobry sposób na spędzanie czasu razem z pociechą. W czasach, kiedy komputery stają się wszechobecne, warto poznać ich cechy charakterystyczne, chociażby po to, by zrozumieć otaczający nas świat – podkreślają eksperci z firmy AKCES Edukacja. Programowanie może przynieść Twojemu dziecku całkiem sporo satysfakcji oraz poczucia spełnienia, gdy mały programista będzie osiągał kolejne stopnie zaawansowania.

Czy warto uczyć dzieci programowania? Odpowiedź na to pytanie powinien zadać sobie każdy rodzic sam. Nikt inny nie zna Waszej pociechy lepiej od Was samych. Nim jednak odpowiecie na nie, zastanówcie się nad tym, iż w świecie wypełnionym technologią wiedza na temat tego, w jaki sposób maszyny wykonują swoje zadania, może okazać się kluczowa. Jeśli więc Twoje dziecko lubi aktywności, które pośrednio lub bezpośrednio związane są z nowymi technologiami, może warto przemyśleć ten fakt i podążać za swoją pociechą oraz jego zainteresowaniami.