Pachymetria - metoda ultradźwiękowa i cyfrowa. Na czym polegają te badania?

Pachymetria to badanie umożliwiające dokonanie pomiaru grubości rogówki. Wykonuje się je w różnych celach – jest ono wykorzystywane m.in. w diagnostyce i ocenie ryzyka postępu jaskry. W praktyce stosuje się dwie metody pomiaru grubości rogówki – ultradźwiękową oraz cyfrową. W niniejszym artykule porównamy ze sobą te tradycyjne i nowoczesne techniki pachymetrii, przyjrzymy się bliżej ich przebiegowi oraz zaletom.

Metoda tradycyjna, czyli pachymetria ultradźwiękowa

Tradycyjnie pachymetrię przeprowadza się przy użyciu pachymetru ultradźwiękowego, czyli ręcznego aparatu dotykowego. Ten wariant badania wiąże się wobec tego z koniecznością kontaktu urządzenia pomiarowego z rogówką pacjenta. W praktyce wygląda to tak, że lekarz przykłada końcówkę pachymetru, który można porównać z długopisem, do powierzchni oka pacjenta. Aby wyeliminować dolegliwości bólowe z tym związane, w pierwszej kolejności konieczne jest zastosowanie specjalnych kropli znieczulających na rogówkę.

Samo badanie polega natomiast na przeprowadzeniu kilku pomiarów w obrębie centralnej części rogówki pacjenta. Precyzyjne badanie powinno być wykonane w matematycznym środku rogówki, co jednak wiąże się z pewnymi utrudnieniami w przypadku badania ręcznego i mniejszą dokładnością metody ultradźwiękowej. Wyniki przeprowadzonych pomiarów podlegają uśrednieniu i w ten sposób nanosi się poprawkę na wartość ciśnienia wewnątrzgałkowego.

Podsumowując, ultradźwiękowa, tradycyjna metoda pachymetrii jest badaniem tak precyzyjnym jak może być precyzyjny  pomiar ręczny. Wiążę się także z koniecznością kontaktu urządzenia z powierzchnią rogówki.

Nowoczesna pachymetria cyfrowa

W przeciwieństwie do tradycyjnej metody pachymetrii, badanie cyfrowe przeprowadzane jest bezdotykowo. Jak to możliwe?

W pachymetrii cyfrowej wykorzystuje się laserową tomografię. Chociaż podczas badania urządzenie nie ma kontaktu z powierzchnią rogówki, pomiar wykonywany jest zawsze dokładnie w jej punkcie centralnym. Ponadto metoda cyfrowa pozwala na uzyskanie mapy przedstawiającej grubość rogówki pacjenta. Na podstawie tego badania można ocenić budowę rogówki i zidentyfikować ewentualne nieprawidłowości w tym zakresie. Dodatkowo ocenia się również parametry związane z przednim odcinkiem oka pacjenta – możliwa jest np. analiza jego struktur z uwzględnieniem głębokości komory przedniej oraz szerokości kąta przesączania. Jak więc można wywnioskować, niewątpliwą zaletą cyfrowej pachymetrii – w przeciwieństwie do metody ultradźwiękowej – jest możliwość przeanalizowania wielu struktur i otrzymania większej ilości danych dotyczących nie tylko samej grubości rogówki.

Do innych zalet tej metody należy fakt, iż jest ona bezdotykowa, co podnosi komfort pacjenta podczas badania i sprawia, że jest ono bezpieczniejsze – wyeliminowane zostaje bowiem ryzyko wystąpienia infekcji. Na uwagę zasługuje również fakt, iż badanie to nie wymaga specjalnego przygotowania i przeprowadzane jest w krótkim czasie.

Nie da się jednak ukryć, że największą zaletą tej nowoczesnej metody jest jej wysoka precyzja i możliwość wyeliminowania ewentualnych błędów, jakie mogą wystąpić w przypadku pomiarów ręcznych metodą ultradźwiękową.

Trzeba przy tym zaznaczyć, że pachymetrię z użyciem tomografii laserowej oferują jedynie wysokospecjalistyczne placówki, czego przykładem jest Centrum Okulistyczne JASKRA w Warszawie.

Ponieważ metoda cyfrowa wymaga zastosowania innowacyjnej technologii, wykonanie takiego badania wiąże się z jego wyższą ceną. Niemniej jednak jest to badanie precyzyjne i cenione w diagnostyce jaskry.