Organizacja domowej kotłowni krok po kroku

Efektywna instalacja centralnego ogrzewania to nie tylko nowoczesny i spełniający najnowsze normy kocioł na paliwa stałe, ale także odpowiednio dobrana armatura, która zagwarantuje bezpieczeństwo i umożliwi sprawne działanie systemu. Do zamontowania potrzebnych urządzeń niezbędne będzie również właściwie przystosowane pomieszczenie kotłowni, pozwalające na wygodną obsługę kotła i odpowiadające obowiązującym w tym zakresie przepisom.

Nowoczesne kotły na paliwa stałe a korzystanie z kotłowni

Kotły na paliwa stałe są jednym z najpopularniejszych sposobów na pozyskiwanie ciepła do ogrzewania budynków mieszkalnych. Wyróżniają się przede wszystkim niskimi kosztami użytkowania, ze względu na korzystne ceny wykorzystywanego w nich opału. Po wprowadzeniu od 2020 roku wymagających norm dotyczących emisji potencjalnie szkodliwych substancji nowo produkowane kotły gwarantują czyste spalanie, które nie przyczynia się w tak ogromnym stopniu, jak stare technologie do pogarszania jakości powietrza. Obowiązujące wymogi co do poziomu efektywności energetycznej zapewniają też, że urządzenia tego rodzaju wykorzystują dużą część energii zmagazynowanej w spalanym ekogroszku czy pellecie drzewnym. Zupełnie inaczej w porównaniu z kotłami starego typu wygląda też ich obsługa – podkreśla przedstawiciel firmy Kotły Grzewcze Dragon, która specjalizuje się w produkcji urządzeń do systemów centralnego ogrzewania.

Nowoczesne kotły centralnego ogrzewania zasilane ekorgoszkiem lub pelletem drzewnym zapewniają komfort użytkowania porównywalny z korzystaniem z ciepła systemowego i bardzo odbiegają od tego, do czego przyzwyczaiło się wiele osób korzystających ze starych urządzeń zasypowych. W kotłach produkowanych obecnie standardowo są montowane bardzo pojemne zasobniki opału wraz z podajnikami, które dostarczają opał wprost do palnika. Dzięki temu korzystając z kotłów tego rodzaju, wystarczy uzupełniać poziom pelletu albo ekogroszku raz na kilka lub nawet kilkanaście dni w zależności od panujących na zewnątrz temperatur i zapotrzebowania na ciepło oraz ciepłą wodę użytkową.

Komfort używania nowoczesnych kotłów c.o. wiąże się również z działaniem instalowanych w nich sterowników. Są one w stanie samodzielnie dobierać niezbędną dawkę paliwa oraz ilość powietrza kontrolując działanie podajników i wentylatorów. Ingerencje użytkownika ograniczają się do ustawiania poziomu temperatury w całym domu albo nawet w poszczególnych pomieszczeniach – w zależności od tego, czy w budynku zastosowano jeden obieg grzewczy, czy też kilka. Warto wspomnieć, że zarządzanie pracą kotła może być prowadzone przy użyciu wygodnych regulatorów pokojowych, a w niektórych przypadkach także przez internet czy za pomocą aplikacji w smartfonie.

Niezbędne elementy wyposażenia kotłowni z kotłem na paliwo stałe

Mimo nowoczesnych rozwiązań technicznych stosowanych w kotłach centralnego ogrzewania nie zmieniła się jednak zasada działania całej instalacji. Nadal do efektywnego funkcjonowania całości potrzebny jest zarówno system rozprowadzających wodę rur, jak i grzejniki montowane w pomieszczeniach, a także właściwa armatura pozwalająca na jej swobodny przepływ. Podobnie jak w kotłach centralnego ogrzewania i instalacjach starego typu, tak również w nowoczesnych kotłach na paliwa stałe niezbędne jest urządzenie, które zapobiega zagotowaniu się wody w kotle i rozsadzeniu instalacji przez gwałtownie rosnące ciśnienie. Zabezpieczeniem przed przegrzaniem może być oczywiście typowe naczynie wzbiorcze, które montuje się w najwyższym punkcie instalacji tak, by było w stanie odebrać nagły wzrost poziomu wody wywołany pojawieniem się pary. W nowoczesnych systemach c.o. można jednak również stosować systemy zamknięte, w których rolę otwartego naczynia wzbiorczego przejmuje zbiornik przeponowy z zaworem bezpieczeństwa. Musi on jednak współpracować z urządzeniem, będącym sobie w stanie poradzić ze skutecznym odbiorem ciepła w postaci tzw. wężownicy, mającej postać chłodnicy, do której zawór termostatyczny kieruje wodę w razie przekroczenia ustalonej temperatury.

Innym wyposażeniem, które będzie niezbędne w nowoczesnej kotłowni, może się okazać system utrzymujący właściwą temperaturę wody powracającej do kotła. W takim przypadku stosuje się zwykle odpowiednie zawory mieszające, które uzupełniają wodę wracającą do kotła wodą gorącą. Podobne rozwiązanie będzie niezbędne dla wody wychodzącej, jeśli w systemie grzewczym zamontowano ogrzewanie podłogowe, które musi być zasilanie znacznie chłodniejszą wodą niż tradycyjne grzejniki. W instalacjach grzewczych często montuje się zawory trójdrogowe z termostatem, automatycznie „pilnujące” temperatury wody wychodzącej lub wchodzącej w zależności od potrzeb. W przypadku bardziej złożonych systemów, które dodatkowo są wyposażone w zewnętrzny czujnik pogodowy dla lepszego dopasowania parametrów pracy systemu grzewczego, a jednocześnie zapewniającego właściwą temperaturę wody wychodzącej z kotła lub powracającej montuje się także zawory czterodrogowe z odpowiednią automatyką.

Warto pamiętać o tym, że każda kotłownia musi być wyposażona w pozostałą armaturę konieczną do działania całego systemu. Potrzebne będą więc przede wszystkim odpowiednie pompy obiegowe, które wymuszają przepływ wody w poszczególnych obiegach grzewczych, a także w systemie ciepłej wody użytkowej oraz zawory, które regulują jej przepływ w odpowiednich punktach instalacji. Poza zaworami odcinającymi i zwrotnymi konieczne będą również zawory mieszające, jeśli temperatura w wybranych obiegach ma być regulowana osobno. W kotłowni nieodzowne będą też często instalacje do uzdatniania wody i jej filtrowania w celu zmniejszenia osadzania się kamienia kotłowego czy wychwytywania zanieczyszczeń. W przypadku, gdy w budynku ma być zamontowane ogrzewanie podłogowe, w kotłowni często umieszcza się też odpowiednie rozdzielacze. Nie może w niej też oczywiście zabraknąć bojlera do przygotowania wystarczającego zapasu ciepłej wody użytkowej ani miejsca na składowanie opału.

Przygotowanie pomieszczenia kotłowni oraz wymagania dotyczące instalacji kotła centralnego ogrzewania

Obowiązujące przepisy dość precyzyjnie określają, w jaki sposób powinna być zaprojektowana kotłownia w domu jednorodzinnym. W przypadku, gdy zainstalowane urządzenie ma moc nie większą niż 10 kW, kotłownia musi być usytuowana w pomieszczeniu niemieszkalnym, którego kubatura, a więc iloczyn szerokości, długości i wysokości musi wynosić nie mniej niż 30 m3 oraz odpowiadać 4 m3 na każdy 1 kW mocy uzyskiwanej przez kocioł. Konieczny będzie też dopływ powietrza z zewnątrz przy przepływie wynoszącym minimum 10 m3/h na 1 kW mocy kotła.

W przypadku kotła o mocy do 25 kW pomieszczenie kotłowni powinno mieć przynajmniej 2,2 metra wysokości, a jeśli kotłownia jest urządzana w ramach modernizacji starszego obiektu 1,9 metra. Powietrze do kotłowni powinno móc się dostawać przez otwór o przekroju większym niż 200 cm2, przy czym nie może on być wyżej niż 1 m nad podłogą. Wentylacja wywiewna powinna być prowadzona kanałem niepalnym o przekroju 14 × 14 cm i być wyprowadzona ponad dach budynku. Podłoga kotłowni musu być wykonana z materiałów niepalnych.

Kocioł centralnego ogrzewania powinien być umieszczony na fundamencie wykonanym z materiałów niepalnych, który musi wystawać ponad poziom podłogi na przynajmniej 5 cm. Kocioł powinien być zamontowany w taki sposób, by jego tylna część nie znalazła się bliżej ściany niż 70 cm, a jeden z boków co najmniej 100 cm od ściany. Odległość drugiego boku od ściany przeciwległej musi wynosić przynajmniej 200 cm. Kocioł musi też być ustawiony w taki sposób, by był do niego dostęp, pozwalający na wykonanie wszystkich niezbędnych czynności obsługowych.

Kocioł centralnego ogrzewania na paliwa stałe musi być też podłączony do odpowiedniej instalacji kominowej. Minimalny przekrój komina wynosi 20 × 20 cm, trzeba jednak zwrócić uwagę na fakt, że zarówno średnica czopucha, jak i powszechnie dziś stosowanego wkładu kominowego powinna być dopasowana do zaleceń producenta kotła, a system kominowy musi być sprawdzony i odebrany przez kominiarza. Warto też pamiętać, że większość producentów kotłów centralnego ogrzewania wymaga by nie tylko podłączenie kotła do instalacji, ale również jego pierwsze uruchomienie było wykonane przez autoryzowany serwis.