Odpowiedzialność pracodawcy za skutki choroby zawodowej

Choroba zawodowa u osoby zatrudnionej generuje wiele konsekwencji. Istotne są one zarówno dla samego pracownika, jak i dla pracodawcy. W sytuacji, kiedy dochodzi do tego typu sytuacji, zarówno osoba chora, jak i zatrudniający - mają swoje obowiązki względem siebie. Jak wygląda proces stwierdzenia choroby zawodowej oraz czym skutkuje w miejscu pracy?

Choroba zawodowa pracownika – czym dokładnie jest?

Zanim zostaną wyjaśnione prawa oraz obowiązki pracownika i jego pracodawcy, warto zdefiniować samo pojęcie choroby zawodowej. Czym dokładnie ona jest? Zgodnie z przyjętą definicją, jest ona wynikiem oddziaływania na danego pracownika czynników w jego miejscu pracy. Również sam sposób pracy często zaliczany jest do elementów, które wpływać mogą na chorobę zawodową. Jej skutki mogą objawiać się w sytuacji, kiedy podczas np. pracy biurowej siedzi się w niewygodnej pozycji. Choroba to również efekt systematycznie wykonywanych działań oraz czynności. Przede wszystkim jednak  wpływają na nią warunki ogólnie przyjęte za szkodliwe – np. nieodpowiednie oświetlenie, duże zapylenie, hałas, czy szkodliwe związki chemiczne.

Aby zminimalizować ryzyko pojawienia się chorób zawodowych wśród pracowników, warto skorzystać z usług firm, które prowadzą szkolenia i audyty z zakresu szeroko pojętego BHP (nie tylko obowiązkowe szkolenia), poprawy warunków pracy i pomagają w ocenie ryzyka zawodowego na konkretnych stanowiskach. Działalnością taką zajmuje się np. Fundacja Fortis.

Diagnoza choroby zawodowej – i co dalej?

Zdiagnozowanie choroby zawodowej u osoby, która następnie zgłasza ten fakt w miejscu pracy, to początek całego procesu. Sam pracodawca musi także poinformować właściwe instytucje o zaistniałej sytuacji – koniecznością jest zgłoszenie do odpowiedniego dla regionu inspektora pracy oraz inspektora sanitarnego. Działanie związane z poinformowaniem odpowiednich organów przez pracodawcę jest bardzo istotne. W przypadku braku oficjalnego zgłoszenia choroby zawodowej u pracownika firma zatrudniająca go narażona jest na zapłacenie kary grzywny – w wysokości od 1 do 30 tysięcy złotych.

Kolejne kroki, jakie musi podjąć pracodawca względem swojego pracownika, u którego stwierdzono chorobę zawodową to:

• wraz z odpowiednim dla lokalizacji, inspektorem sanitarnym, ustalić przyczyny powstania choroby zawodowej oraz określić jej charakter wraz z ewentualnym zakresem zagrożenia,
• w przypadku odkrycia przyczyn powstania choroby zawodowej, niezwłocznie przystąpić do ich usunięcia w celu uchronienia pozostałych pracowników,
• wdrożyć zalecenia lekarskie, które mogą dotyczyć częstszych badań dla danej grupy pracowników, czy stosowania częstszych przerw w pracy.

Postępowanie względem pracownika

Każdy pracodawca powinien prowadzić w firmie rejestr pracowników, u których wykryto choroby zawodowe. Dodatkowo, jeżeli takie pojawiały się często, to konieczne jest jego rozszerzenie o listę osób, u których podobna choroba zawodowa również może się pojawić.

W przypadku potwierdzenia choroby pracodawca ma obowiązek przeniesienia swojego pracownika na inne stanowisko, w którym nie będzie on narażony na oddziaływanie szkodliwych czynników, wpływających na rozwój choroby i zapewnienie mu właściwych warunków do dalszej pracy.