Metody leczenia jaskry

Jakkolwiek usłyszenie diagnozy „ma Pan jaskrę” z pewnością nie jest dla żadnego pacjenta doświadczeniem łatwym, to jednak dobra wiadomość jest taka, że w obecnych czasach jaskrę można skutecznie leczyć. Pod warunkiem wczesnego postawienia prawidłowej diagnozy. Dlatego warto uświadomić sobie, że zwlekając z wykonaniem specjalistycznych badań w kierunku jaskry, kusimy los. Nie odkładajmy wizyty w specjalistycznej przychodni, gdzie można jaskrę wykryć (lub wykluczyć) oraz dobrać właściwy plan leczenia.

Co to jest jaskra i dlaczego to taka skomplikowana sprawa?

Nazwą „jaskra” określanych jest ponad dwadzieścia chorób, w przebiegu których dochodzi do obumierania komórek nerwowych w nerwie wzrokowym. Choroby te różnią się od siebie przyczynami, przebiegiem, objawami, rokowaniem oraz oczywiście sposobami leczenia. Wspólną ich cechą jest to, że nieleczone prowadzą do ślepoty pełnej i nieodwracalnej. Trzeba to jeszcze raz podkreślić: skutkiem nieleczonej jaskry nie jest jakieś „upośledzenie” widzenia, „pogorszenie” wzroku itp. ale całkowita i nieodwracalna ślepota.

Ponieważ typów jaskry jest dużo, pierwszym warunkiem skutecznego leczenia jest postawienie właściwego rozpoznania. Niestety nie jest to zadanie łatwe. Zanim to nastąpi, pacjent jest poddany wnikliwej obserwacji i to najczęściej na przestrzeni pewnego czasu. Sytuację w przypadku tej choroby komplikuje fakt, iż jaskra jest zmienna osobniczo, to znaczy, że każdy przypadek jest inny, nawet w ramach danego typu jaskry. Tutaj nie ma jednolitego wzorca, jak w przypadku większości innych chorób. Wytyczne dla okulistów w zakresie postępowania w jaskrze dają lekarzom pewne wskazówki, ale mają one jedynie charakter uogólniony. W przypadku jaskry ostateczne wybory zawsze należą do lekarza prowadzącego. Jego zadaniem jest wdrożenie takich działań, przy których pacjent osiągnie docelowe ciśnienie wewnątrzgałkowe a postęp choroby zostanie zatrzymany lub maksymalnie spowolniony.

I znów: ponieważ typów jaskry jest wiele to w konsekwencji różnie się je leczy.

 „W zależności od rodzaju jaskry i stopnia zaawansowania choroby, a także innych czynników okulista podejmuje odpowiednią decyzję dotyczącą wyboru sposobu leczenia. Do niedawna powszechną praktyką było aplikowanie kropli do oczu jako leczenia pierwszego rzutu. Ostatnio coraz częściej wykonuje się nowoczesne zabiegi laserowe, w tym w szczególności selektywną trabekuloplastyką laserową. Należy jednak zaznaczyć, że wybór metod zawsze należy do lekarza prowadzącego i jego zaleceń nie powinno się zmieniać” – mówi specjalista z Centrum Okulistycznego Jaskra w Warszawie.

W jaki sposób leczy się jaskrę?

Leczenie farmakologiczne jaskry polega na zakraplaniu oczu preparatem leczniczym, najczęściej z grupy prostaglandyn i beta-blokerów. Jednak długotrwała farmakoterapia zwykle niesie ze sobą niepożądane skutki uboczne.

Przede wszystkim z tego względu okuliści przez długi czas szukali pozafarmakologicznych metod leczenia jaskry. Od niedawna furorę robi typ laseroterapii nazywany selektywna trabekuloplastyka laserowa (SLT), wykonywana w jaskrach otwartego kąta. W wieloletnich badaniach dowiedziono wyższej skuteczności SLT niż leczenia kroplami – o ile zastosowana zostanie jako terapia pierwszego rzutu. Jej zaletą jest też wygoda dla pacjenta. Procedura trwa 15 minut i wykonuje się ją raz na jakiś czas (raz na 1-7 lat), podczas gdy krople trzeba przyjmować codziennie. Trzecią wielką zaletą jest to, że SLT jest całkowicie bezpieczna dla pacjenta, ponieważ jest to zabieg nieinwazyjny, którego istotą jest naświetlanie wybranych komórek specjalnym światłem lasera neodymowego.

W przypadku, gdy mamy do czynienia z jaskrą zamkniętego kąta lub w przypadku gdy lekarz stwierdza ryzyko zamknięcia kąta, wykonuje się inny zabieg laserowy – irydotomię.

Natomiast w ciężkich przypadkach oraz gdy leczenie zachowawcze jest nieskuteczne stosuje się leczenie operacyjne. Jest to ostateczność.