Kiedy należy wykonać rentgen zęba?

Rentgen zęba to jedno z najczęściej wykonywanych badań radiologicznych, potocznie nazywanych prześwietleniem. Badanie rtg wykorzystywane jest w medycynie już od ponad 80 lat. Po raz pierwszy ludzkie ciało zostało prześwietlone w 1934 roku w Stanach Zjednoczonych przez Arthura Fuchsa z firmy Kodak. Jak dokładnie wygląda badanie rtg zęba i kiedy należy je wykonać?

Badanie rentgenowskie

Badanie rentgenowskie polega na prześwietleniu organizmu promieniami X, które nasze ciała wchłaniają. Najwięcej kości, stąd na zdjęciach widnieją jako białe. Narządy wewnętrzne zaś absorbują promienie X w znacznie mniejszym stopniu, dlatego na zdjęciach ukazują się jako zdecydowanie ciemniejsze. Medycyna wykorzystuje badania rentgenowskie niemal we wszystkich swoich specjalizacjach, w tym oczywiście w stomatologii. Badanie radiologiczne w stomatologii stosowane jest zarówno do obrazowania zębów, jak i kości, tkanek kostnych, szczęk oraz stawów. Jak tłumaczy nasz rozmówca, specjalista z Prywatnej Przychodni Dentystycznej Medident Tabor w Barczewie:

Ze względu na to, iż nadmierna dawka promieni X jest szkodliwa dla naszego organizmu, w celu przeprowadzenia badania na większej powierzchni szczęki, wymagane jest skierowanie od stomatologa. Dlatego badanie punktowe zębów (wenątrzustne) może być wykonane na życzenie pacjenta, ale już pantomograficzne lub cefalometryczne nie.

Poszczególne rodzaje badań opiszemy później.

Kiedy należy prześwietlać zęby?

Stomatolog może zlecić rentgen zęba przede wszystkim w celach diagnostycznych, czyli aby dokładnie ustalić przyczynę problemu, z którym pacjent zgłasza się do gabinetu. Najczęstszym problemem jest ból zęba lub przebarwienia korony zęba. Badanie rtg bardzo często wykonuje się także w celach przeprowadzenia kontroli. Lekarz może dzięki niemu ocenić stan zęba po przeprowadzonym zabiegu oraz podjąć decyzję o dalszych krokach w leczeniu. Zęby prześwietla się także przed planowanym leczeniem protetycznym, implantacją oraz w trakcie przeprowadzanego leczenia endodontycznego zęba, czyli kanałowego oraz ekstrakcji zęba, czyli jego usunięcia. Badanie rtg zęba wykonuje się również przy podejrzeniu torbieli oraz kamicy ślinianek, a także w celach oceny powstałych uszkodzeń twarzoczaszki np. na skutek wypadku czy pobicia pacjenta.

Rodzaje zdjęć rtg zębów

Wyróżniamy kilka rodzajów badań rentgenowskich zębów:

•  punktowe – obejmuje maksymalnie do 4 zębów i jest bardzo dokładne; stosuje się je w leczeniu kanałowym, przy diagnozowaniu próchnicy, stanów zapalnych oraz przy ocenie przeprowadzonych zabiegów takich jak wypełnienie oraz implantacja,
• pantomograficzne – inaczej nazywane panoramicznym; widoczne na nim są wszystkie zęby, co pozwala lekarzowi ocenić ogólny stan zdrowia uzębienia pacjenta, a także lokalizację zębów zatrzymanych i rozmieszczenie korzeni; umożliwia stomatologowi także zaplanowanie kolejnych kroków w terapii,
• cefalometryczne – to badanie wykonuje się głównie przed planowaną terapią ortodontyczną, gdyż daje ona obraz kości, tkanek miękkich czaszki oraz zatok przynosowych; pozwala także na diagnozowanie wad zgryzu.

Wiele osób obawia się negatywnego działania promieni X na organizm. Tak jak wspominaliśmy wcześniej, w nadmiernych dawkach jest ono szkodliwe, natomiast przy standardowych badaniach rtg zębów w gabinecie stomatologicznym, nie jest ono groźne. Wyjątek stanowią kobiety w ciąży. Rentgen zęba u kobiety ciężarnej jest przeprowadzany jedynie w sytuacjach ekstremalnych, w których korzyść z przeprowadzenia badania będzie większa niż ryzyko uszkodzenia płodu.