Jak prawidłowo transportować drewno z lasu?

Transport drewna to wbrew pozorom skomplikowana operacja, która wymaga wiedzy, doświadczenia oraz odpowiedniego sprzętu.  Dlatego przygotowaliśmy krótkie kompendium wiedzy, w którym szczegółowo omawiamy kolejne etapy przewozu drewna od momentu jego pozyskania aż do odbiorcy końcowego. Wyjaśniamy, jak powinien być zabezpieczony surowiec w zależności od jego rodzaju i typu pojazdu.

Co obejmuje pojęcie transportu drewna?

Transport drewna charakteryzuje się jednym kierunkiem przepływu ładunku. Dzielimy go na:

• Zrywkę drewna, która jest pierwszym etapem transportu realizowanym od miejsca wycinki do punktu składowania
• Wywóz drewna, który obejmuje transport z punktu składowania do składnicy lub miejsca przetwarzania surowca

Oba etapy powinny przebiegać według ściśle określonych zasad, które mają zoptymalizować cały proces oraz ochronić elementy ekosystemu lasu przed uszkodzeniem lub zniszczeniem.

Zasady prawidłowej zrywki drewna

Zrywka drewna powinna być realizowana metodą nasiębierną lub półpodwieszoną. Należy unikać stosowania metody wleczonej, która wiąże się z dużym ryzykiem uszkodzenia struktury gleby. Jeśli jej wybór jest koniecznością, to trzeba wykorzystać specjalne czepce zrywkowe. Ich zadaniem jest ochrona gleby, czoła zrywanej sztuki oraz drzew, które pozostały na powierzchni.

Zrywka drewna powinna być prowadzona po szlakach zrywkowych. To pozwala zminimalizować ryzyko uszkodzenia gleby i drzewostanu. Na siedliskach o dużym stopniu wilgotności powierzchnia szlaków zrywkowych powinna być wzmocniona specjalnymi dywanikami z gałęzi, które pozostały po wycince.

W trakcie zrywki należy zwrócić szczególną uwagę na ochronę drzew rosnących na danej powierzchni. W szczególności dotyczy to zabezpieczenia szyi korzeniowych oraz dolnych odcinków pni. Do tego celu można użyć specjalnych odbojnic lub gumowych opon. Zakładając zabezpieczenia, należy zadbać, aby nie powodowały one uszkodzeń na rosnących drzewach. Po zakończeniu prac trzeba je zdemontować i usunąć z powierzchni.

Szczególną uwagę należy zwrócić na ochronę elementów o dużej wartości przyrodniczej.

Podczas prac zrywkowych nie można opierać mygieł oraz stosów drewna o żyjące drzewa rosnące na danej powierzchni. Należy do tego celu wykorzystać specjalne przypory lub zastosować metodę wiązania stosów.

Zasady prawidłowego wywozu drewna

Zasady prawidłowego wywozu drewna obejmują następujące czynności:

• Mocowanie drewna okrągłego
• Mocowanie drewna dłużycowego

Podczas załadunku drewna okrągłego surowiec powinien opierać się o ścianę przednią lub podobną barierę. Zalecane jest zastosowanie specjalnych odciągów łańcuchowych lub taśmowych oraz urządzenia napinającego. Cały ładunek oraz stan odciągów musi być dokładnie sprawdzony jeszcze przed wyjazdem na drogę publiczną. Nie jest dopuszczalny transport drewna ułożonego poprzecznie i opierającego się o przednią ścianę i tylny wspornik.

Drewno okrągłe można układać w sposób:

• Wzdłużny
• Poprzeczny

Cechą charakterystyczną ułożenia wzdłużnego jest oparcie zewnętrznych kłód lub sztuk drewna o co najmniej dwie kłonice. Ponadto surowiec musi być zabezpieczony łańcuchami, które chronią przed rozpieraniem podpór na boki. Sztuki drewna, które są krótsze niż odległość między kłonicami, powinny być umieszczane w środku ładunku. Sztuki drewna opierające się o dwie podpory muszą wystawać przynajmniej 30 centymetrów poza te elementy.

Transportowany ładunek nie powinien przewyższać przedniej ściany pojazdu. Jeśli samochód nie ma przedniej ściany o wytrzymałości spełniającej wymagania normy lub nie jest wyposażony w automatyczne napinacze, to należy zastosować:

• Dwa odciągi dla sztuk drewna o długości do 3 metrów
• Trzy odciągi dla sztuk drewna o długości do 5 metrów
• Cztery odciągi dla sztuk drewna o długości powyżej 5 metrów

Podczas transportu drewna zespołem pojazdów ze ścianą przednią każda sekcja musi być stabilizowana przez:

• Jeden odciąg przepasający od góry, jeżeli ładunkiem jest drewno nieokorowane o długości do 3,3 metra
• Dwa odciągi przepasające od góry, jeżeli ładunek zawiera drewno okorowane lub jego długość przekracza 3,3 metra

Odciągi powinny biec poprzecznie pomiędzy przednią i tylną parą kłonic. Należy także zachować ich symetryczne ustawienie.

Drewno transportowane poprzecznie musi być ułożone pomiędzy sztywnymi ścianami bocznymi lub w specjalnej klatce. Wysokość ładunku nie powinna przekraczać poziomu ścian bocznych. Podczas transportu wzdłużnego surowiec musi być podzielony specjalnymi przegrodami na sekcje. Długość ładunku nie może być większa niż 2,55 metra.

Do transportu drewna dłużycowego wykorzystuje się zespół pojazdów złożony z ciągnika oraz przyczepy dłużycowej. Ładunek surowca drzewnego musi być przymocowany przynajmniej dwoma odciągami do każdej pary kłonic. Każdy z odciągów powinien być naprężony siłą, która wynosi co najmniej 750 daN. Wstępne naprężenie dla każdej pary skrajnych kłonic musi wynosić nie mniej niż 2000 daN. – wyjaśnia specjalista z firmy Forest Brothers – usługi leśne zlokalizowanej w Skierniewicach, która specjalizuje się w profesjonalnym pozyskaniu oraz zrywce drewna.

Na każdym etapie transportu drewna należy przestrzegać ściśle określonych przepisów oraz zasad bezpieczeństwa. Ich celem jest ochrona poszczególnych składników przyrody oraz przede wszystkim pracowników firmy zaangażowanych w transport i postronnych osób.