Dobór łożysk. Jak odczytywać symbole?

Różnego rodzaju mechanizmy w maszynach gwarantują ich stabilną oraz skuteczną pracę dzięki zastosowaniu łożysk – małych części, które utrzymują stałe położenie osi obrotu wału i gwarantują jak najmniejsze tarcie. Aby dokonać odpowiedniego ich doboru, należy zwrócić uwagę na znajdujące się na nich symbole. Co one oznaczają i jak je odczytywać? Tego dowiesz się z naszego artykułu. Zapraszamy do lektury.

Oznaczenie podstawowe w liczbach

Dla niektórych oznaczenie łożyska będzie nic niemówiącym ciągiem cyfr oraz liter. Warto jednak wiedzieć, co ten kod literowo-cyfrowy oznacza. Zawarte są w nim bowiem zarówno cechy konstrukcyjne, jak i wielkość oraz m.in. klasa dokładności wykonania czy rodzaj koszyka. Oznaczenie podstawowe składa się z kodu, który wskazuje na typ i serię wymiarową łożyska oraz kodu symbolizującego otwór łożyska. Symbole typu i serii łożyska są zgodne z ich rodzajem: Łożyska kulkowe wzdłużne – 511, 512, 513, 514, 522, 523, 524 Łożyska kulkowe poprzeczne – 42, 43, 60, 62, 63, 64, 68, 69, 160, 161 Łożyska kulkowe skośne – 32, 33, 52, 53, 70, 72, 73, 78, 79 Łożyska kulkowe wahliwe – 12, 13, 22, 23, 112, 113, 115 Łożyska kulkowe rozłączne – BO, E, L Łożyska walcowe typu N – N2, N3, N4, N22, N23 Łożyska walcowe typu NJ – NJ2, NJ3, NJ4, NJ22, NJ23 Łożyska walcowe typu NU – NU2, NU3, NU4, NU22, NU23 Łożyska walcowe typu NUP – NUP2, NUP3, NUP4, NUP22, NUP23 Łożyska walcowe typu NF – NF2, NF3, NF4 Łożyska walcowe typu NN – NN30, NNU49 Łożyska stożkowe – 302, 303, 313, 320, 322, 323, 329, 330, 331, 332 Łożyska baryłkowe – 213, 222, 223, 230, 231, 232, 239, 240, 241 Łożyska baryłkowe wzdłużne – 292, 293, 294 Średnica otworu także jest oznaczona specjalnym symbolem: 00 – 10 mm 01 – 12 mm 02 – 15 mm 03 – 17 mm 04 do 96 – 20 do 480 mm /500 – 500 mm Według powyższych oznaczeń w zakresie średnic otworu 10-17 mm symbol tworzą dwie ostatnie cyfry według zasady, która wynika z tabeli, np. 3202 to łożysko kulkowe skośne o średnicy otworu 15 mm. Dla łożysk w zakresie 20-480 mm dwie ostatnie cyfry, stanowiące symbol otworu, powstają z podzielenia średnicy otworu łożyska przez 5, natomiast średnica otworu łożyska od 500 mm wzwyż jest oznaczona rzeczywistym wymiarem.

Co symbolizują znaki przed i po oznaczeniu podstawowym?

Przed oznakowaniem podstawowym znajdują się jeszcze pewne symbole, które oznaczają materiał wykonania łożyska (URE – stal łożyskowa elektrożużlowa, H – stal żaroodporna, X – stal nierdzewna, T – stal do nawęglania) oraz podzespół lub element łożyska (L – swobodny pierścień łożyska rozłącznego, R – łożysko bez pierścienia rozłącznego).

Grupy oznaczeń uzupełniających, które umieszcza się po numerze łożyska, są już bardziej obszerne. Znajdują się w nich oznaczenia, dotyczące konstrukcji odmiennej niż w pierwotnym wykonaniu, wymiarów zewnętrznych i kształtu zewnętrznego, uszczelnień, koszyka, dokładności wykonania, luzu promieniowego, cichobieżności łożysk, stabilizacji oraz otworów i rowków smarowych – wymienia specjalista z Hurtowni Łożysk Bamart, która oferuje szeroki asortyment łożysk tocznych i ślizgowych, opraw i tulei łożyskowych, pasów napędowych klinowych, chemii technicznej, klejów oraz uszczelnień technicznych.