Czym jest piramida żywieniowa i czy warto się nią kierować?

Piramida żywieniowa jest często używanym terminem, gdy w grę wchodzi dieta, zdrowe jedzenie i aktywny styl życia. Najprościej ujmując, jest to schemat przedstawiający ogólne proporcje związane z planem pełnowartościowego żywienia. Co dokładnie uwzględnia? Które produkty spożywcze są zalecane, a których należy unikać? O tym w dalszej części artykułu.

Jakie rodzaje produktów uwzględnia piramida żywieniowa?

Piramida żywieniowa jest graficznym schematem opracowanym przez Instytut Żywności i Żywienia na podstawie zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Pokazuje on rodzaje produktów, a także proporcje, jakie należy zachować, aby odżywiać się zdrowo i dostarczać organizmowi wszystkich niezbędnych wartości.

Schemat składa się z sześciu poziomów, z czego każdy kolejny jest węższy – co sugeruje, że dana kategoria produktów powinna być spożywana w mniejszej ilości. Pierwszy poziom różni się od pozostałych tym, że nie określa pożywienia, lecz aktywność fizyczną (co zostało wprowadzone do piramidy w 2016 roku). Założeniem jest, że każdy z nas powinien poświęcać dużo czasu na sport, spacer i inne aktywności. Przechodząc do zdrowego jedzenia z piramidy żywieniowej, na kolejnych poziomach znajdują się:

• owoce i warzywa (w proporcji ¾ warzyw i ¼ owoców),

• produkty zbożowe (zwłaszcza pełnoziarniste),

• nabiał,

• mięso, ryby i nasiona roślin strączkowych (zalecane jest spożywanie chudego mięsa, np. drobiu),

• tłuszcze i orzechy (spożywanie tzw. zdrowych tłuszczów w rozsądnych ilościach jest bardzo korzystne dla organizmu).

Czy warto kierować się zasadami określonymi w piramidzie żywieniowej?

Piramida żywieniowa wskazuje nawyki żywieniowe, które uznaje się za powszechnie zdrowe, w związku z czym na pewno są to zasady, które warto uwzględnić. Warto dodać, że dopełnienie piramidy zakłada również: unikanie słodyczy i soli, rezygnację z alkoholu, a także picie ok. 1,5 litra wody.

Ze schematu piramidy żywieniowej korzystają nawet profesjonalne cateringi oferujące diety pudełkowe, co potwierdza jeden z kucharzy cateringu dietetycznego Kukuła Healthy Food:

Proporcje określone w piramidzie żywieniowej najlepiej pomagają zachować zdrowy styl życia, w związku z tym przy przygotowywaniu jadłospisu na każdy dzień często zwracamy uwagę, aby trzymać się tych zasad. Naturalnie wiele zależy od rodzaju diety – niektóre skomponowane są w taki sposób, aby dostarczały np. większą ilość białka ze względu na zwiększoną aktywność fizyczną. Jeszcze innym przypadkiem jest chociażby dieta ketogeniczna, gdzie podstawą makroskładników są przede wszystkim tłuszcze. Nie zmienia to jednak faktu, że piramida żywieniowa jest dość uniwersalnym schematem, określającym produkty, które są korzystne dla zachowania zdrowego stylu życia.

Podsumowując: zasady określone przez piramidę żywieniową z pewnością są wskazówkami, które każdy powinien wcielić w życie – niezależnie czy z pomocą diety pudełkowej, czy we własnym zakresie. Jest to prosty schemat pozwalający zmienić dotychczasowe nawyki żywieniowe, co z kolei prowadzi do lepszego samopoczucia.