Czy w tokarkach można regulować prędkość obrotową?

Tokarki jako maszyny przeznaczone do obróbki skrawaniem znajdują zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu. Doskonale sprawdzają się w obróbce metalu, stali czy żeliwa. Ich niewątpliwą zaletą jest możliwość regulowania poszczególnych parametrów pracy. Jednym z parametrów mających wpływ na proces obróbki jest prędkość obrotowa wrzeciona, a przez nią i uchwytu mocującego obrabiany detal. Sprawdźmy zatem, które tokarki dają taką możliwość i czy jest ona przydatna.

Dlaczego prędkość obrotowa tokarki jest tak ważna?

W procesie toczenia bardzo ważną kwestią jest odpowiedni dobór technologicznych parametrów skrawania. Najważniejszymi z nich są: prędkość skrawania, średnica obrabianego przedmiotu oraz prędkość obrotowa wrzeciona podawana poprzez szereg kół zębatych z napędu głównego. Szczególnie istotny jest pierwszy z wymienionych parametrów, gdyż jego dobór ma kluczowe znaczenie podczas pracy z obrabianym detalem. Poza tym może mieć wpływ na okres trwałości elementów roboczych, m.in. ostrzy. Dotyczy to głównie pracy z materiałami trudnoobrabialnymi. Tokarki dostępne na rynku, w zależności od konstrukcji i przeznaczenia, mogą przewidywać  różne metody zmiany prędkości. Dwie najpopularniejsze to regulacja stopniowa oraz płynna. Jak wyjaśnia ekspert firmy Bulmach, dystrybutora obrabiarek do metalu renomowanych producentów:

Przystępując do pracy na tokarce, wskazane jest dobranie takich ustawień urządzenia, które nie tylko ułatwią i przyśpieszą pracę, ale również sprawią, że zostanie ona wykonana zgodnie z otrzymanymi wytycznymi. Chcąc precyzyjnie dobrać prędkość obrotową toczenia, należy uwzględnić kilka czynników kluczowych dla tego procesu. Jednym z pierwszych jest rodzaj obróbki. Prędkość rekomendowana do skrawania nie zawsze będzie odpowiednia np. do gwintowania. Kolejny ważny czynnik to rodzaj obrabianego materiału. Surowce takie jak: stal, mosiądz, aluminium, żeliwo czy tworzywo sztuczne różnią się między sobą własnościami fizycznymi i chemicznymi, a co za tym idzie, powinny być obrabiane z indywidualną sugerowaną dla każdego z nich prędkością. Nie wolno również zapominać, że prędkość obrotowa musi uwzględniać rodzaj narzędzia roboczego używanego do obróbki.

W jakich tokarkach można zmieniać prędkość obrotową?

Regulacja prędkości obrotowej w dużej mierze zależy od rodzaju tokarki. Urządzenia do zastosowań amatorskich najczęściej nie posiadają takiej opcji, a jeśli nawet ona występuje, to obejmuje możliwość stopniowej (mechanicznej) zmiany prędkości obrotowej w dwóch lub trzech zakresach. Znacznie większą funkcjonalnością pod tym względem charakteryzują się profesjonalne tokarki z regulacją prędkości obrotowej, które bardzo często są wyposażone w  płynną regulację za pomocą falownika. Takie rozwiązanie pozwala na precyzyjny dobór potrzebnej  prędkości, przez co zapewnia optymalne parametry obrabiania uwzględniające indywidualne cechy obrabianego materiału. Nie bez znaczenia jest również fakt, że może znacząco przedłużyć żywotność elementów roboczych tokarki, co z kolei wpływa na koszty jej eksploatacji.