Alimenty - komu i kiedy przysługują?

Alimenty są świadczeniem wypłacanym przez krewnych osobom będącym w trudnej sytuacji materialnej. W praktyce obowiązek alimentacyjny dotyczy najczęściej rozwiedzionych rodziców, którzy łożą pieniądze na swoje dzieci i rzadziej na byłego współmałżonka, jeśli ten udowodni przed sądem taką konieczność. Więcej informacji o zasadach zasądzania alimentów i ich wysokości w artykule.

Kto musi płacić alimenty?

Regulacje prawne dotyczące obowiązku alimentacyjnego zawarte są Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Zgodnie z tymi przepisami alimenty należą się dzieciom od rodziców, póki dzieci nie są zdolne do samodzielnego utrzymania się. Wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, gdy dziecko posiada własny majątek. Usamodzielnienie się nie zawsze oznacza pełnoletniości, gdyż – jak podkreśla nasz ekspert z Kancelarii Adwokackiej Magdalena Musiał:

Często alimenty są zasądzane również studiującym czy uczącym się dalej dzieciom. W przepisach nie ma zawartej granicy wieku dziecka, po przekroczeniu której nie mogłoby ono się ubiegać o alimenty od rodzica.

Jaka wysokość alimentów dla dziecka?

Sąd przy ustalaniu wysokości alimentów bierze pod uwagę sytuację materialną osoby zobowiązanej do płacenia alimentów oraz sytuacji i potrzeb tego, komu alimenty się należą. Bieżące potrzeby dziecka rozpatrywane są w każdym przypadku indywidualnie, zależnie m.in. od jego wieku czy stanu zdrowia. Jeśli chodzi o płatnika, tu istotne są dla sądu możliwości jego zarobkowe i majątkowe. Wysokość alimentów nie jest ustalana raz na zawsze, może ona się zmieniać z związku z np. dorastaniem dziecka czy utratą pracy przez któreś z rodziców. Przy ustalaniu wysokości kwoty alimentów sądy kierują się też zasadą, że po rozwodzie dziecko ma prawo do poziomu życia zbliżonego do poziomu życia każdego z rodziców. Warto też zauważyć, że obowiązek alimentacyjny nie podlega dziedziczeniu.

Komu jeszcze należą się alimenty?

Prawo do ubiegania się o alimenty przysługuje też żyjącym w niedostatku rodzicom, dziadkom, wnukom, rodzeństwu, a także dzieciom, które są w stanie utrzymać się samodzielnie. W praktyce takie alimenty są zasądzane o wiele rzadziej niż te na niesamodzielne dzieci. Alimenty należą się także rozwiedzionemu małżonkowi, pod warunkiem, że to nie on był stroną winną rozpadowi małżeństwa oraz żyje w niedostatku. O alimenty mogą ubiegać się też: osoba przysposobiona od przysposobiajacego lub jego krewnych, pasierb od macochy lub ojczyma i odwrotnie, jak również matka pozamałżeńskiego dziecka od jego ojca (w tym przypadku są to koszty 3-miesięcznego utrzymania matki w okresie porodu).