5 rzeczy, które musisz wiedzieć o zabiegu artroskopii

Zabieg artroskopii jest nowoczesnym, małoinwazyjnym działaniem wykonywanym w celu diagnostyki i leczenia licznych schorzeń stawów. Dzięki niemu możliwe jest skuteczne wykrycie oraz terapia wielu nieprawidłowości w skomplikowanej strukturze stawów, dlatego wykonuje się go w przypadkach niestabilności stawów, obecności ciał obcych, urazów czy skomplikowanych złamań. Przedstawiamy listę 5 rzeczy, które musisz wiedzieć o artroskopii.

1. Rodzaje artroskopii

Wyróżniamy artroskopię diagnostyczną oraz terapeutyczną. Artroskopia diagnostyczna umożliwia znalezienie przyczyny objawów, pobranie materiału do badania bakteriologicznego bądź histopatologicznego. Zabieg polega na dokładnym obejrzeniu stawu od środka przy pomocy artroskopu. To specjalne urządzenie umożliwiające wprowadzenie do wnętrza stawu cienkiej metalowej rurki z mikrokamerką, z której obraz ogląda się na monitorze w sporym powiększeniu. Dzięki temu możliwe jest dokładne obejrzenie struktur wewnątrzstawowych, co jest niezbędne do postawienia jednoznacznej diagnozy. Artroskopia terapeutyczna, zwana także operacyjną, polega na wprowadzeniu do wnętrza stawu miniaturowych narzędzi chirurgicznych, z których pomocą lekarz wykonuje niezbędne zabiegi lecznicze. Należą do nich m.in. szycie lub usunięcie uszkodzonej części łąkotki, rekonstrukcja więzadeł, korekcja przykurczu i niestabilności lub wstawienie implantu poprawiających lub przywracających funkcję stawu. Dzięki artroskopii terapeutycznej pacjent może uniknąć operacyjnego otwierania stawu, w związku z czym czas trwania zabiegu oraz okres rekonwalescencji ulegają znacznemu skróceniu.

2. Artroskopii nie należy się obawiać

Zabieg artroskopii jest całkowicie bezbolesny. Przeprowadzany jest w znieczuleniu miejscowym bądź ogólnym, a nad całym przebiegiem zabiegu czuwa anestezjolog, dlatego nie trzeba się go bać. Pacjent układa się w pozycji dogodnej do operacji stawu, a tuż nad miejscem poddawanego zabiegowi stawu zakłada się opaskę Esmarcha, czyli opaskę uciskową zapobiegającą krwawieniu. Lekarz wykonuje najczęściej dwa niewielkie nacięcia po obu stronach stawu, a następnie wprowadza narzędzia w ściśle określone miejsca będące wyznaczonymi punktami anatomicznymi. Staw wypełnia się roztworem wodnym lub gazem, aby umożliwić dokładne obejrzenie jego struktur oraz swobodne manewrowanie narzędziami. 

Cały zabieg, w zależności od stopnia uszkodzenia stawu, trwa od kilkudziesięciu minut do około 2 godzin i jest całkowicie bezpieczny, dlatego może być przeprowadzany nawet u dzieci i kobiet w ciąży. Ryzyko ewentualnych powikłań oceniane jest indywidualnie podczas wizyty konsultacyjnej przed wykonaniem zabiegu – dodaje specjalista z  grupy medycznej DoctorsBase.

3. Przygotowanie do zabiegu artroskopii

Zadaniem pacjenta, oprócz wykonania zleconych przez lekarza badań, jest odpowiednie przygotowanie do zabiegu zgodnie z wytycznymi lekarza. Pacjent powinien przyjmować wskazane leki przygotowujące do zabiegu artroskopii i niezwłocznie poinformować lekarza, jeżeli na którykolwiek z przepisanych środków jest uczulony. W razie bólu należy stosować przepisane leki przeciwbólowe, takie jak ibuprofen, aspiryna czy naproksen. Ponadto pacjenci przed artroskopią powinni powstrzymać się od spożywania alkoholu przed planowanym zabiegiem, ponieważ spowalnia zamykanie się ran i wzrasta ryzyko krwotoku. Należy powstrzymać się również od palenia papierosów, ponieważ palenie wydłuża proces gojenia się ran pooperacyjnych oraz ustępowania obrzęków. W szpitalu należy stawić się rano, w dniu planowanego zabiegu, na czczo.

4. Postępowanie po zabiegu artroskopii i powrót do pełnej sprawności

Tuż po zakończeniu zabiegu artroskopii należy pozostać w łóżku przez kilka godzin, aby odciążyć leczoną kończynę. Po zabiegu może pojawić się miejscowy ból, który można łagodzić farmakologicznie. Już po kilku godzinach od zakończenia operacji pacjent może się samodzielnie poruszać i po krótkiej obserwacji zostać wypisany do domu. Zazwyczaj po upływie 7 do 10 dni pacjent powinien zgłosić się na zdjęcie szwów. Bardzo ważne jest, aby w pierwszych dniach po zabiegu unikać forsowania stawu i odciążać go na tyle, na ile tylko to możliwe. Konieczna jest także rehabilitacja, dostosowana do indywidualnych potrzeb pacjenta. Długość okresu rekonwalescencji wynosi średnio od 2 do 6 tygodni, jednak w zależności od miejsca leczenia oraz stopnia uszkodzenia stawu ten czas może ulec skróceniu lub wydłużeniu. Jednak powrót do pełnej sprawności jest stosunkowo szybki i zdarza się, że już po upływie 6 tygodni można wrócić do uprawiania sportu.

5. Artroskopia a powikłania

W porównaniu do operacji wykonywanych metodą otwartą, operacje wewnątrzstawowe pozwalają na zmniejszenie ryzyko niepożądanych powikłań nawet 1000-krotnie. Mimo to po zabiegu artroskopii, jak po każdym innym zabiegu medycznym, może dojść do powikłań. W miejscu po zabiegu przez kilka dni występuje ból oraz obrzęk. Mogą pojawić się infekcje, wysięki, krwawienie czy zakrzepica, jednak szanse na wystąpienie tych powikłań w przypadku stosowania się do zaleceń lekarza oraz przyjmowania leków przeciwzakrzepowych zgodnie z instrukcją są niewielkie. Bardzo ważne po artroskopii jest jak najszybsze rozpoczęcie rehabilitacji stawu. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów należy niezwłocznie skonsultować je z lekarzem.